Lễ hội Tanabata ( Lễ Thất Tịch) được tổ chức vào ngày 7/7 hàng năm. Theo truyền thuyết Trung Quốc, Sao Ngưu Lang và Sao Chức Nữ ở hai hướng ngược nhau của dãy Ngân Hà chỉ gặp nhau mỗi năm một lần. Và lễ hội Tanabata được biết đến như sự giao thoa giữa câu chuyện trên với phong tục cổ xưa Nhật Bản. Lễ hội Tanabata có lịch sử lâu đời và có trên 100 bài hát trong VẠn Diệp Tập ( Tuyển tập những bài hát cổ xưa nhất Nhật Bản) về Tanabata được hát. Ở thời đại Edo, Lễ hội Tanabata là sự kiện chính thống của chính quyền Mạc phủ Edo, được xem là 1 trong 5 lễ hội chính ( Lễ hội ngày 7/1, ngày 3/3, ngày 5/5, ngày 7/7, ngày 9/9).
Trong “100 điểm đến nổi tiếng ở Edo” của danh họa Hiroshige, hình ảnh những khóm trúc được trang trí ở các ngôi nhà khắp phố Edo đã được phát họa nên. Sau đó, vào năm 1873 Lễ hội Tanabata bị bãi bỏ khỏi các sự kiện chính thức và dần trở thành lễ hội qui mô nhỏ.
Tuy vậy, ngay cả hiện nay cứ trước dịp lễ hội Tanabata, những mảnh giấy Tanzaku ( giấy ghi những điều ước) sẽ được bán tại các cửa hàng văn phòng phẩm, hay những thanh trúc ( treo những mảnh giấy Tanzaku) thịc được bán tại các của hàng hoa. Ở các lớp dưới của cấp tiểu học hay mẫu giáo, trang trí lễ hội Tanabata được thực hiện ngay trong giờ học thủ công hay đồ họa. Mọi người sẽ buộc những mảnh giấy Tanzaku đã viết những lời cầu nguyện như là “Tôi muốn có”, “ Tôi muốn trở thành ~” lên cây trúc.
Ngày xưa các khóm trúc được trang trí ở mái hiên các ngôi nhà, tuy nhiên ở thành thị nơi nhiều người sống trong các chung cư, căn hộ thì họ chỉ có thể trang trí trên các ban công. Lễ hội Tanabata ở thành phố Sendai (Tỉnh Miyagi), Thành phố Hiratsuka (Tỉnh Kanagawa) thì rất nổi tiếng tại Nhật Bản. Các khu mua sắm hàng năm được trang trí rất lung linh. Lễ hội Tanabata vốn dĩ được tổ chức vào ngày 7 tháng 7 âm lịch nhưng hiện nay có vẻ nhiều nơi đón Tanabata đến cả 1 tháng sau ngày 7/7.
月(がつ)7日(にち)は七夕(たなばた)です。
銀河(ぎんが)の東西(とうざい)にある牽牛星(けんぎゅうせい)と職女星(しょくじょせい)が年(とし)に一度会(いちどあ)うという中国(ちゅうごく)の伝説(でんせつ)があります。
七夕(たなばた)は、この話(はなし)と日本古来(にほんこらい)の風習(ふうしゅう)が重(かさ)なったものです。
七夕(たなばた)の歴史(れきし)は古(ふる)く、万葉集(まんようしゅう)(日本(にほん)で一番古(いちばんふる)い歌集(かしゅう))には100以上(いじょう)もの七夕(たなばた)のうたが詠(よ)まれています。
江戸時代(えどじだい)には七夕(たなばた)は5節句(せっく)(1月(がつ)7(7)日(にち)、3月(がつ)3(3)日(にち)、5月(がつ)5(5)日(にち)、7月(がつ)7(7)日(にち)、9月(がつ)9(9)日)の一(ひと)つとして、江戸幕府(えどばくふ)の公式行事(こうしきぎょうじ)でした。
広重(ひろしげ)の「名所江戸百景(めいしょえどひゃっけい)」には、江戸(えど)の町(まち)のあちこちの家々(いえいえ)に、笹竹(ささたけ)が飾(かざ)られている様子(ようす)が描(か)かれています。
その後(ご)、1873年(ねん)(明治(めいじ)6年(ねん))に、公式行事(こうしきぎょうじ)として七夕(たなばた)が廃止(はいし)されてから、だんだん小規模(しょうきぼ)のお祭(まつ)りになっていったようです。
しかし、今(いま)でも七夕(たなばた)の前(まえ)になると、文房具店(ぶんぼうぐてん)では短冊(たんざく)が売(う)られ、花屋(はなや)では笹(ささ)が売(う)りに出(だ)されます。
幼稚園(ようちえん)や小学校(しょうがっこう)の低学年(ていがくねん)では、図画(ずが)や工作(こうさく)の授業(じゅぎょう)の中(なか)で、七夕飾りが作(つく)られます。
竹(たけ)に「~ほしい」とか「~になりたい」といった願(ねが)い事(ごと)を書(か)いた短冊(たんざく)を結(むす)びつけます。
昔(むかし)は家々(いえいえ)の軒先(のきさき)に笹竹(ささだけ)が飾(かざ)られましたが、マンションやアパートに住(す)む人(ひと)が多(おお)い都会(とかい)では、ベランダに飾(かざ)るのが精一杯です。
仙台(せんだい)や平塚(ひらつか)の七夕(たなばた)は有名(ゆうめい)で、商店街(しょうてんがい)の飾(かざ)りは年々豪華(ねんねんごうか)になってきています。
もともとは陰暦(いんれき)の7月(がつ)7(7)日(にち)に行(おこな)われたもので、今(いま)でも1月遅(がつおく)れで祝(いわ)う地方(ちほう)が多(おお)いようです。
① Bên cạnh dòng sông Ngân Hà sáng lấp lánh vào ban đêm, là nơi sinh sống của Ngọc
Hoàng Thượng Đế.
② Ngọc Hoàng Thượng Đế có một cô con gái tên là Orihime (hay còn gọi là Tanabata Tsume). Công việc của Orihime là ngồi sau khung cửi, dệt vải, làm Kimono cho Ngọc Hoàng.
③ Do Orihime cũng đã đến tuổi kết hôn nên Ngọc Hoàng dự định sẽ tìm một người con trai xứng đôi vừa lứa cho con gái mình. Ngài đã tìm mãi tìm mãi, sau cùng ngài đã tìm được một chàng trai làm nghề nuôi bò cho thiên đình ở bên cạnh dòng sông Ngân Hà tên là Hikoboshi.
④ Chàng trai Hikoboshi là một chàng trai tuyệt vời, rất cần cù trong công việc. Và Orihime cũng là một cô gái xinh đẹp, hiền thục. Hai người đã sinh lòng yêu mến ngay từ cái nhìn đầu tiên.
⑤ Hai người nhanh chóng kết hôn và sống một cuộc sống vui vẻ bên nhau.
⑥ Nhưng mà tốt quá lại hóa xấu, hai người vì mải vui chơi mà quên luôn cả công việc.
Mọi người than phiền với Ngọc Hoàng rất nhiều về công việc của hai người:
“Thưa ngài, công chúa Orihime lâu nay không có dệt vải nên Kimono của mọi người đã cũ và rách hết rồi ạ. Ngài hãy bảo công chúa cố gắng làm Kimono mới nhanh giúp chúng thần.”
“Vì Hikiboshi không có chăm sóc bò nên bò bị bệnh rồi ạ.”
⑦ Ngọc Hoàng giận lắm.
Ngọc Hoàng chia cắt Orihime và Hikiboshi ra và phán:
“Hai người các ngươi tốt nhất là chia ra sống hai bên bờ đông và bờ tây của sông Ngân Hà.”
“… Huhu con muốn gặp Hikiboshi… Con rất muốn gặp Hikiboshi”
Mỗi ngày, Ngọc Hoàng nhìn thấy Orihime liên tục than khóc thì chạnh lòng thương và hỏi:
“Orihime, con thật sự muốn gặp Hikiboshi đến thế sao?”
“Dạ, con rất muốn gặp anh ấy”
“Vậy thì, mỗi năm, chỉ một lần duy nhất vào đêm ngày mùng 7 tháng 7, ta cho phép con gặp Hikiboshi”
Và thế là Orihime vì mỗi ngày đều chăm chỉ dệt vải và mong chờ đêm gặp nhau duy nhất trong năm ấy.
Phía bên Hikiboshi cũng thế, chàng trai cũng chăm sóc bò rất cẩn thận và mong chờ ngày gặp Orihime.
Và rồi đêm ngày mùng 7 tháng 7 chờ đợi cũng đã đến, công chúa Orihime băng qua con sông Ngân Hà đi đến nơi ở của Hikiboshi để gặp chàng.
⑧ Thế nhưng mà, cứ khi trời mưa thì nước của sông Ngân Hà lại dâng lên, Orihime không thể băng qua sông được.
⑨ Nhưng thật may mắn, vì lúc đó không biết từ đâu có những con chim Ác Là bay đến và làm cầu nối hai bờ sông Ngân Hà cho họ.
⑩ Nào, mọi người cũng hãy cùng nhìn lên trời và chúc phúc cho cuộc tái ngộ của hai người họ nhé.
- 夜空(よぞら)に輝(かがや)く天(あま)の川(がわ)のそばに、天(てん)の神(かみ)さまが住(す)んでいます。
- 天(てん)の神(かみ)さまには一人(ひとり)の娘(むすめ)がいて、名前(なまえ)を、織姫(おりひめ)といいます。
織姫(おりひめ)ははたをおって、神(かみ)さまたちの着物(きもの)をつくる仕事(しごと)をしていました。
- さて、織姫(おりひめ)が年頃(としごろ)になったので、天(てん)の神(かみ)さまは娘(むすめ)にお婿(むこ)さんを迎(むか)えてやろうと思(おも)いました。
そして色々探(いろいろさが)して見(み)つけたのが、天(あま)の川(がわ)の岸(きし)で天(てん)のウシを飼(か)っている、彦星(ひこぼし)という若者(わかもの)です。 - この彦星(ひこぼし)は、とてもよく働(はたら)く立派な若者です。
そして織姫(おりひめ)も、とてもやさしくて美(うつく)しい娘(むすめ)です。
二人(ふたり)は相手(あいて)を一目見(いちもくみ)ただけで、好(す)きになりました。 - 二人(ふたり)はすぐに結婚(けっこん)して、楽(たの)しい生活(せいかつ)を送(おく)るようになりました。
- でも、仲(なか)が良(よ)すぎるのも困(こま)りもので、二人(ふたり)は仕事(しごと)を忘(わす)れて遊(ゆう)んでばかりいるようになったのです。
「織姫(おりひめ)さまがはたおりをしないので、みんなの着物(きもの)が古(ふる)くてボロボロです。はやく新(あたら)しい着物(きもの)をつくるように言(い)ってください」
「彦星(ひこぼし)がウシの世話(せわ)をしないので、ウシたちが病気(びょうき)になってしまいました」
天(てん)の神(かみ)さまに、みんなが文句(もんく)を言(い)いに来(く)るようになりました。
- 天(てん)の神(かみ)さまは、すっかり怒(おこ)ってしまい、
「二人(ふたり)は天(あま)の川(がわ)の、東(ひがし)と西(にし)に別(わか)れて暮(く)らすがよい!」
と、織姫(おりひめ)と彦星(ひこぼし)を別(わか)れ別(わか)れにしたのです。
「・・・ああ、彦星(ひこぼし)に会(あ)いたい。・・・彦星(ひこぼし)に会(あ)いたい」
毎日泣(まいにちな)き続(つづ)ける織姫(おりひめ)を見(み)て、天(てん)の神(かみ)さまが言(い)いました。
「娘(むすめ)や、そんなに彦星(ひこぼし)に会(あ)いたいのか?」
「はい。会(あ)いたいです」
「それなら、一年(いちねん)に一度(いちど)だけ、七月七日(しちがつなのか)の夜(よる)だけは、彦星(ひこぼし)と会(あ)ってもよいぞ」
それから織姫(おりひめ)は、一年(いちねん)に一度会(いちどあ)える日(ひ)だけを楽(たの)しみにして、毎日一生懸命(まいにちいっしょうけんめい)に機(き)をおるのです。
天(あま)の川(がわ)の向(む)こうの彦星(ひこぼし)も、その日(ひ)を楽(たの)しみに天(てん)のウシ(うし)を飼(か)う仕事(しごと)にせいを出(だ)しました。
そして待(ま)ちに待(ま)った七月七日(しちがつなのか)の夜(よる)、織姫(おりひめ)は天(あま)の川(がわ)を渡(わた)って、彦星(ひこぼし)のところへ会(あ)いに行(い)くのです。
そして待(ま)ちに待(ま)った七月七日(しちがつなのか)の夜(よる)、織姫(おりひめ)は天(あま)の川(がわ)を渡(わた)って、彦星(ひこぼし)のところへ会(あ)いに行(い)くのです。
しかし雨(あめ)が降(ふ)ると天(あま)の川(がわ)の水(みず)かさが増(ふ)えるため、織姫(おりひめ)は川(かわ)を渡(わた)る事(こと)が出来(でき)ません。
でも大丈夫(だいじょうぶ)、そんな時(とき)はどこからともなくカササギと言(い)う鳥(とり)が飛(と)んで来(き)て、天(てん)
川(かわ)に橋(はし)をかけてくれるのです。
さあ、あなたも夜空(よぞら)を見上(みあ)げて、二人(ふたり)の再会(さいかい)を祝福(しゅくふく)してあげてください。
⑧しかし雨(あめ)が降(ふ)ると天(あま)の川(がわ)の水(みず)かさが増(ふ)えるため、織姫(おりひめ)は川(かわ)を渡(わた)る事(こと)が出来(でき)ません。
⑨でも大丈夫(だいじょうぶ)、そんな時(とき)はどこからともなくカササギと言(い)う鳥(とり)が飛(と)んで来(き)て、天(てん)
川(かわ)に橋(はし)をかけてくれるのです。
⑩ さあ、あなたも夜空(よぞら)を見上(みあ)げて、二人(ふたり)の再会(さいかい)を祝福(しゅくふく)してあげてください。